امیررضا عبدلی
کد خبر: ۸۹۲۸۱۴
تاریخ انتشار: ۰۶ شهريور ۱۳۹۹ - ۱۶:۳۸ 27 August 2020

1- پولها:
اگر شما مالی داشته باشید که در بازار یک میلیون تومان قیمتگذاری شده باشد و کسی پیشنهاد کند در ازای آن 50 دلار نقد به شما بپردازد، آیا این معامله را قبول نمیکنید؟ اگر حاضر شود 0.25 مثقال طلا بدهد چطور؟ به نظر میرسد این معامله میتواند با چند اسکناس یورو یا چند مثقال زعفران یا چند پاکت سیمان یا چند ورق اوراق قرضۀ دولت ایران یا آمریکا هم سر بگیرد و این فقط به تمایل و توافق طرفین بستگی دارد. شما هریک از این چیزها را به عنوان پول می پذیرید و بعد هم به راحتی میتوانید آنها را در بازار نقد و خرج کنید. پس ظاهراً همانطور که هایک میگوید ما باید از «پولها» صحبت کنیم، نه از «پول». کالاهای مختلفی در یک اقتصاد هستند که به درجات مختلف نقدینگی دارند یعنی «پول» به حساب می آیند و دست به دست میشوند.

2- قانون گرشام:
آدمها پول بد را خرج میکنند و پول خوب را ذخیره. پول خوب پولی است که بیشتر از ارزش رسمی خود می ارزد. مثلاً امروز اگر قیمت رسمی دلار هرچیزی کمتر از 21 هزارتومان اعلام شود، در نتیجۀ این اعلام نادرست و دروغ، دلار به پول خوب تبدیل می شود و ریال به پول بد. در این حال مردم ترجیح می دهند ریال را پرداخت و دلار را دریافت کنند. دلار ذخیره میشود و کسی تا مجبور نباشد آن را با ریال معاوضه نمیکند. در نتیجه دلار پیوسته کمیاب تر و گران تر میشود، تا زمانی که دولت ناگزیر شود قیمت واقعی آن را بپذیرد. روزی که دلار و ریال به قیمت واقعی بازار معامله شوند، دیگر هیچ یک از آنها در این معنا خوب یا بد نخواهند بود.

3- کمیابی و وفور پولها:
هیچگاه در طول تاریخ چیزهایی مثل خاک یا ریگ بیابان یا آب دریا به عنوان پول پذیرفته نشده اند. امّا صدف و پوست و نمک پول بوده اند. پس یکی از شرایط لازم برای آنکه صفت پول را به چیزی اطلاق کنیم، کمیابی آن است. فارسی زبانان در این زمینه حکمت عامیانۀ مشهوری دارند: «پول، علف خرس نیست». میتوان نتیجه گرفت: چیزی که به فراوانی علف خرس باشد، پول نیست.

4- رقابت تورّمی پولها:
در جهان معاصر، «تورّم» فرآیندی است که طی آن مقدار پول توسّط بانک مرکزی و شبکۀ بانکی افزایش می یابد. پولهایی که تورّم کمتری دارند، کمیاب ترند. نمیتوان به طور کلّی گفت که مردم پول با تورّم کمتر را ترجیح می دهند. مثلاً کسانی که قصد وام گرفتن دارند ترجیح میدهند پولی با تورّم بیشتر را وام بگیرند. چون به این ترتیب قدرت خرید بیشتری را تحویل میگیرند و قدرت خرید کمتری را بازپس میدهند. ولی کسانی که قصد ذخیره و پس انداز یا اعطای وام دارند، پول با تورّم کمتر را ترجیح میدهند. پس با توجّه به تفاوت نرخ تورّم پولها نیز میتوان نظم دیگری از جنس قانون گرشام را مشاهده کرد: پول با تورّم بیشتر (فراوان تر و کم ارزش تر) خرج میشود، و پول با تورّم کمتر (کمیابتر و باارزش تر) ذخیره.

5- موازنۀ اعتبار دولتها:
در جهان معاصر، پول پشتوانه ندارد. دولتها طبق صلاحدید خود پول منتشر میکنند و مردم اسکناسهای کاغذی یا حسابهای الکترونیک مورد تأیید دولتها را به عنوان پول قبول میکنند. چون بر حسب همین ابزارها حقوق میگیرند، مالیات می پردازند، و مطالبات مالی خود را نزد دادگاه ها مطرح میکنند. اعتبار پولهای معاصر ناشی از اعتبار دولت منتشر کنندۀ آنهاست. در نتیجه وقتی اعتبار یک دولت در مقایسۀ با دولتی دیگر تضعیف شود، باید منتظر افت ارزش پول آن بود.

6- افزایش قیمت دلار ناشی از بی انضباطی مالی و پولی مفرط در ایران، و حکم قوانین تخطّی ناپذیر اقتصادی است. با اعدام کردن چند سلطان دیگر، با خفه کردن کارشناسان اقتصادی، و با هیچ اقدام زورمدارانۀ دیگری نمی توان این قوانین را برانداخت و از پیامدهای بی مبالاتی خود قسر در رفت. چارۀ کار، رفع تورّم و بهبود اعتبار تجاری دولت منتشر کنندۀ ریال است. چیزی که نه قصد آن مشاهده می شود و نه توان و قابلیت آن. ریال در حال ضربه فنّی شدن است. و تنها امید اینکه از این شکست درسی برای عبرت آیندگان باقی بماند.

انتهای پیام/*

اشتراک گذاری
نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار