تابناک ایلام:: مریض و پزشک دو سوی
پیکانی نابرابرهستندکه یکی رنجور و درمانده و دیگری توانمندو صاحب مقام است. در یک بعد از ظهر پاییزی
قدم زدن در کوچه چزشکان شهر ایلام شما را با صحنه هایی مواجه می کندکه قلب هر
بیننده ای را به درد می آورد.انبوهی از بیمارانی که از راه دورو نزدیک خود را به
مرکز استان رسانده اندتا برای دردهایشان مرحمی بیابند.غلت خوردن بیماران و همراهان
خسته شان در کوچه های کثیف اطراف مطب ها ،خواهش های گاه و بیگاه برای پذیرش بی
نوبت ،دعواهای کوچک و بزرگ ،مریض هایی که
چند نفر چند نفروارد مطب می شوندو صحنه هایی این چنین زیبنده مردان وزنان سختکوش
کوهستان نیست . گمان می رفت با اجرای طرح تحول سلامت و تزریق
مبالغ هنگفتی از درآمد هدفمند سازی یارانه ها به آن شاهد تغییری درروندبهداشت و
درمان کشورمان باشیم که رنج های سنگین بیمار شدن و بیمارداشتن را بکاهند و مرحمی
باشند برآلام سالها غم و غصه تن رنجور بیماران و خانواده هایشان .گرچه به زعم
مجریان طرح و برخی کارشناسان موفقیت هایی حاصل شده و آمارهایی نیز درخصوص خوبی های
این طرح ارائه می شود ولی آنچه ملموس است این است که هنوز بیماران و خانواده
هایشان رنجورند و از پس خیلی هزینه ها و بی مرامی های بهداشتی برنمی آیند. هدف این نوشتار توهین یا
بسط نوشته ها به تمامی زحمت کشان این عرصه نیست ولی نکاتی در باب وضعیت بهداشتی و
درمانی مطب های خصوصی استان ایلام قابل
تامل است که فکر کردن به آنها صبر اهالی کوهستان را هم لبریز کرده است . 1-به گفته دکتر
محمد آقاجانی معاون درمان وزارت بهداشت استاندارد ویزیت در
مصوبه هیئت وزیران برای پزشکان عمومی ۱۵
دقیقه، پزشکان متخصص ۲۰ دقیقه، پزشکان فوق تخصص
۲۵ دقیقه و روانپزشکان نیز ۳۰ دقیقه تعیین شده و این مصوبه به همه
مراکز درمانی ابلاغ شده است. این در حالی است که اغلب پزشکان در مطب خود برای
معاینه بیمارشان این مقدار زمان را صرف نمی کنند. وی گفته است مردم در صورت مشاهده کم کاری پزشکان
در مدت زمان ویزیت، می توانند شکایت کنند. این در حالی است که چنین شکایت هایی در
کشور ما مرسوم نبوده است.برخی
متخصصان مطب ها ی خصوصی در ایلام در یک بازه زمانی 5 تا 6 ساعته نزدیک به نود مریض را ویزیت می کنند!بطور
میانگین نفری کمتر از 3 دقیقه زمان هر ویزیت طول می کشد. پزشکان
برای رسیدگی سریعتر به بیماران (خوانده شود مشتریان) وقت خود را صرف گرفتن شرح حال
و معاینه و پرس و جو از بیمار نمی کنند و سریعا به وسایل تشخیصی ثانویه مثل آزمایش
و گرفتن عکس مبادرت می کنند.البته مریض محترم حتما باید به آزمایشگاه یا کلینیکی
که ایشان توصیه می کنند مراجعه نمایند.اشاره یکی از مسئولین محترم به انجام سالانه
دومیلیارد آزمایش در سال (هرایرانی 27 آزمایش) وضعیت را اندکی روشن می سازد 2-ازدحام درون مطب پزشکان یکی از
جالبترین قسمت های ماجراست .پزشک به عنوان محرم بیمار باید مکانی خصوصی و محرمانه
رابرای شنیدن آلام وی فراهم کند و نه در حضور چند بیمار دیگر و میزگردی از پیرو جوان وزن ومرد دیگر.برخی
منشی ها در مطب ها برای پیشبرد سریعتر کارها ورفاه حال مریض ها (بخوانید
درآمدبیشتر) بصورت همزمان تعدادی مریض را روانه ویزیت می کنندکه نه از لحاظ قانونی
و نه شرعی واجتماعی امر صحیحی نیست . 3-گمان به شائبه باند
بازی و سهیم بودن پزشکان با داروخانه ها و مراکز تشخیصی مانند سونوگرافی و
آزمایشگاه ها هم گرچه زننده است ولی سال هاست که با دیدن توصیه و رفتارهای جبهه
گیرانه برخی پزشکان و منشی های ایشان به
ذهن متبادر می شود. 4-تجویز بی رویه دارو ها
و استفاده از موارد تشخیصی آزمایشگاهی ،سونوگرافی ،سی تی اسکن و ام آر آی نیز سال
هاست که نقل محافل علمی و تیتر خبرگزاری ها و روزنامه هاست که هنوز هیچ متولی و
طرحی نتوانسته این آمار را کاهش دهد. به گفته یکی از
مسئولین صندوق بیمه خدمات درمانی، هر ایرانی به طور متوسط ۳۳۹ عدد دارو در سال مصرف میکند که ۴ برابر میانگین جهانی است و سالانه بیش
از ۱۰ هزار مورد عارضه
مصرف اشتباهی دارو در کشور داریم. این در حالی است که آمارها در دنیا نشان میدهد،
میانگین مقدار دارو در هر نسخه پزشک ۱.۲ قلم دارو و در ایران ۳.۲ قلم دارو (۲.۶ برابر
بیشتر) است. یکی دیگر از مشکلاتی که عدم دقت پزشکان به خاطر تخصیص ندادن وقت کافی
رخ میدهد، تجویز نادرست داروها و ایجاد تداخلات دارویی در بیماران است. این بدین
معنی است که تجویز دو دارو همزمان باعث میشود که عوارض ناشی از در کنار هم قرار
گرفتن دو ترکیب شیمیایی در بدن منجر به علایم و بیماریهای جدید در بیمار شود که
اغلب تشخیص آن بسیار سخت و عوارض آن شدید است. تحقیقات اولیه نشان از تداخل دارویی
بسیار بالا بخصوص در بیماران مبتلا به بیماریهای مزمن در ایران دارد.