به گزارش تابناک قم، انتخابات شورای شهر آخر هفته جاری (بیست و هشتم خرداد ماه) همزمان با سراسر کشور در قم برگزار میشود و در این انتخابات، سیزده نفر برای چهار سال دیگر سکان مدیریت امور شهری قم را عهدهدار میشوند. در این بین گروههای قمی متعددی در حال صفآرایی برای این انتخابات مهم هستند و هر گروه با ارائه لیستی به خصوص، ظرفیت و توان خود را به معرض آرای مردم میگذارد.
در ادبیات سیاسی ایجاد تشکل، گروه، حزب و بستن لیست برای انتخاباتها در راستای رشد و شکوفایی جامعه تعریف شده است و یقینا اگر تشکیل حزب و مجموعه اقداماتی که احزاب برای انتخاباتها میکنند در یک چارچوب واضح و مشخص باشد؛ باعث رشد و شکوفایی جامعه نیز میشود. اما مشخصا در شهر قم به دلیل بافت جمعیتی شهر و همگونی آرا و نظرات مردم، رای دادن لیستی باعث تمرکز قدرت در قبض یک گروه شده است.
سالیان سال است که شورای اصولگرایان شهر قم به دلیل انتساب به جریان انقلاب، در انتخاباتهای مختلف پیروز قاطع میدان بوده است. این سلسله پیروزیهای مکرر باعث شده شورای اصولگرایان شهر قم در مواردی، آنطور که میبایست نتواند انتظارات جامعه نخبگانی و عامه مردم را برآورده کند و دلیل آن هم اطمینان این شورا از سبد رای خود است. اما چرا «رای دادن لیستی یا رای به لیست کامل» در شهر قم ضروری نیست؟!
1_ در شهر تهران به دلیل تکثر آرا و گوناگونی عقاید، گاهی این ضرورت احساس میشود برای آنکه جریان رقیب تمامی کرسیهای مجلس و شورای شهر را تصاحب نکنند؛ همه باید به لیست واحد رای دهند. اما سلایق مردم در استان قم همانطور که اشاره شد به گونهای است که همواره در این استان خطر روی کار آمدن لیستهای جناح اصلاحطلب و یا افراد زاویهدار با اسلام و آرمانهای انقلاب محال به نظر میرسد و ترکیب اعضای نمایندگان مجلس و نمایندگان شورای شهر در این دوره و ادوار گذشته، گواهی بر این مدعاست که در قم رقابت غالبا بین اصولگرایان و افراد انقلابی بوده است. برای همین هم رای دادن لیستی در قم ضرورتی ندارد.
2_ اعتماد به لیستها بر این اساس است که احزاب میبایست در برابر رایی که به سبدشان میریزد؛ مسئولیتپذیر و پاسخگو باشند. مشخصا در خصوص شورای شهر وقتی صحبت از شفافیت عملکرد اعضا میشود؛ منظور این است که ریزجزییات اقدامات تمامی نمایندگان شورای شهر در طول چهارسال زمامداری مدیریت شهر، برای همگان مشخص شود. با این حال شورای شهر قم _که برآمده از لیست اصولگرایان قم است_ تا به حال اقدام قابل توجهی که در این زمینه نداشته است و در خصوص برخی از اعضا حتی فعالیت خاصی ندارند و به زحمت میشود ردی از اسامی آنها در محتوای جلسات پیدا کرد. این موضوع دلیل مهمی برای تجدید نظر در رای دادن لیستی است و یقینا میتواند در الزام احزاب به مسئولیتپذیری احزاب موثر باشد.
3_ هر فردی با حق انتخابی که دارد در سرنوشت شهر، استان و کشور خود سهیم است و بدیهی است که بابت انتخابی که میکند «مسئول» است. طبیعی است افراد در برهه انتخابات میبایست با تحقیق به نامزد مطلوب خود رای دهند و دغدغههای خود را از این طریق دنبال کنند. با این حال زمانی که فردی به هر دلیلی به همه نامزدهای انتخاباتی شناختی ندارد؛ با مراجعه به افراد امین، معتمد و صاحب حُسن، به افراد یا یک لیست رای میدهد.
امام خمینی(ره) در تبیین رایی که هر فرد به صندوق میاندازد؛ فرموده است: "احدی شرعاً نمیتواند به كسی كوركورانه و بدون تحقيق رأی بدهد و اگر در صلاحيت شخصی يا اشخاص تمام افراد و گروهها نظر موافق داشتند، ولی رای دهنده تشخيصاش برخلاف همه آنها بود، تبعيت از آنها صحيح نيست و نزد خداوند مسئوليت دارد و اگر گروه يا اشخاص، صلاحيت فرد يا افرادی را تشخيص دادند و از اين تاييد برای رای دهنده اطمينان حاصل شد، میتواند به آنها رای دهد."
رهبر انقلاب نیز در همین خصوص میفرمایند: "خود بنده هم وقتی این فهرستها را میآورند که بیایم رأی بدهم، بعضی از آدمهای این فهرستها را نمیشناسم امّا اعتماد میکنم به آن کسانی که [اینها را] معرّفی کردهاند، و نگاه میکنم ببینم آن کسانی که این فهرست را معرّفی کردهاند چه کسانی هستند؛ اگر دیدم اینها آدمهای متدیّن و مؤمن و انقلابیای هستند، به حرفشان اعتماد میکنم و به [فهرست] آنها رأی میدهم."
لذا رای دادن لیستی زمانی معنا پیدا میکند که افراد به تمامی نامزدهای انتخاباتی شناخت کافی نداشته باشند و در این مواقع باید به لیستهایی مراجعه کرد که توسط افراد امین و عادل معرفی شده است و نه لیستهایی که معلوم نیست توسط چه کسانی به جمعبندی رسیده است!
روی هم رفته انتخابات محلی برای تضارب آرا است و بالا رفتن سطح آگاهی عمومی و اطلاع مردم از حقوق خودشان است که میتواند باعث پدید آمدن مراتب بالایی از پویایی جامعه شود و یقینا تکمیل این پویایی در گروی انتخابی است که مردم میکنند.