تیم فوتبال سایپا این روزها با مشکلات عدیده‌ای دست و پنجه نرم می‌کند.
به گزارش خبرنگار گروه ورزشی خبرگزاری میزان، راه‌آهن، پرسپولیس، صبا، نفت و حالا سایپا، تیم‌هایی هستند که از لیگ یازدهم تا این فصل از رقابت‌های لیگ‌برتر که هجدهمین دوره آن به نیم‌فصل رسیده از حضور علی دایی به عنوان سرمربی بهره برده‌اند. نکته قابل‌توجه در خصوص تمامی این تیم‌ها این است که همگی پس از گذشت حدود یک نیم‌فصل با مشکلات عدیده مالی و اعتباری مواجه شده‌اند.
راه‌آهن که طی ۲ فصل حضور علی دایی با ۲ مدیریت مختلف درگیر مسایلی شد که همگان از آنها اطلاع دارند. در دومین دوره حضور علی دایی در پرسپولیس هم در مقطعی مشکلات مالی باعث اعتصاب از سوی بازیکنان شد. صبا هم با مشکلات مالی مواجه بود. نفت تهران هم که کارش به جایی رسید که در یک برهه زمانی هزینه‌های تیم را علی دایی از جیب خودش تقبل می‌کرد.
اما سایپا که دایی برای دومین مرتبه به عنوان سرمربی نارنجی‌پوشان در ابتدای لیگ‌هفدهم به آن بازگشتی دوباره داشت. به ظاهر همه چیز در بهترین شرایط ممکن قرار گرفته بود. از مدیریت باشگاه که سابقه طولانی در امر ورزش داشت تا کارخانه‌ای که خودروهایش با قیمت قابل‌توجهی در بازار به فروش می‌رود و انتظار و باور‌ها بر این اساس است که باشگاه سایپا و تیم‌های وابسته به این مجموعه بهره کافی و وافی از این منبع درآمد دارند. مسئله‌ای که در حقیقت اینچنین نیست. به قول معروف «آواز دُهُل شنیدن از دور خوش است».
بودجه باشگاه سایپا برای تیم فوتبال بزرگسالان خود در لیگ‌های پانزدهم و شانزدهم به مراتب بالاتر از آن چیزی بوده که طی ۲ فصل اخیر برای این تیم اختصاص یافته است. جدای این کمتر شدن بودجه که روی مسئله جذب بازیکن تأثیرات منفی خود را گذاشته، وقتی مسائل اقتصادی ۲ سال اخیر را کنار این مورد قرار می‌دهیم، می‌توانیم به سادگی به عمق مشکلات علی دایی برای جمع و جور کردن یک تیم با بازیکنانی در سطح معمولی و قابل رقابت برای قرار گرفتن در جمع تیم‌های نیمه اول جدول رده‌بندی پی ببریم.
این مسئله را هم از نظر نباید دور نگاه داشت که علی دایی تیمی را تحویل گرفت که در روز آخر لیگ‌شانزدهم جواز بقا در لیگ‌برتر را به دست آورد و تا روز پایانی از کاندیدا‌های سقوط به لیگ دسته‌یک بود. آنهم تیمی که از لحاظ بازیکن و بودجه در ظاهر و روی کاغذ شرایطی به مراتب بهتر از تیم تحت هدایت علی دایی داشت. اما دایی آمد و با بودجه‌ای کم تیمی را ساخته و پرداخته کرد که تنه به تنه مدعیان متمول قهرمانی تا رتبه چهارم جدول بالا آمد و موفق به کسب سهمیه آسیایی شد. توفیقی که در ادوار لیگ‌برتر تنها با هدایت علی دایی نصیب نارنجی‌پوشان شده است.
این مسئله را هم از نظر نباید دور نگاه داشت که علی دایی تیمی را تحویل گرفت که در روز آخر لیگ‌شانزدهم جواز بقا در لیگ‌برتر را به دست آورد و تا روز پایانی از کاندیدا‌های سقوط به لیگ دسته‌یک بود. آنهم تیمی که از لحاظ بازیکن و بودجه در ظاهر و روی کاغذ شرایطی به مراتب بهتر از تیم تحت هدایت علی دایی داشت. اما دایی آمد و با بودجه‌ای کم تیمی را ساخته و پرداخته کرد که تنه به تنه مدعیان متمول قهرمانی تا رتبه چهارم جدول بالا آمد و موفق به کسب سهمیه آسیایی شد. توفیقی که در ادوار لیگ‌برتر تنها با هدایت علی دایی نصیب نارنجی‌پوشان شده است.
همان فصل قبل هم باشگاه نتوانست لیست بازیکنان مدنظر علی دایی را جذب کند. به عنوان نمونه محمد قاضی در شرایطی فصل پیش به پدیده مشهد پیوست که گفته می‌شد علی دایی برای حضور او در سایپا نظر مثبت داشت. اما مذاکرات به دلیل مسایل مالی به نتیجه نرسید. ام
همین بازیکن را تیم پدیده که مشکلات مالی زیادی هم داشت به سادگی جذب کرد. رضا علیاری، آرش رضاوند، رضا اسدی و محمد دانشگر نفراتی بودند که دایی آنها را همراه خود از نفت به سایپا آورد که همگی از مهره‌های تأثیرگذار نارنجی‌پوشان در فصل قبل بودند. مهدی ترابی و علی قلی‌زاده که از تیم‌های پایه سایپا به بزرگسالان این تیم رسیده بودند، در یک فصلی که تحت نام علی دایی در جمع نارنجی‌پوشان درخشیدند، در تمام سالهای گذشته‌شان چنین توفیقاتی به دست نیاورده بودند.
به اختصار اگر بخواهیم ثمره تلاش‌های مستمر علی دایی برای سایپا در فصل گذشته را لیست کنیم، کسب رتبه چهارم در لیگ‌برتر، مورد توجه قرار گرفتن بسیاری از بازیکنان این تیم توسط دیگر باشگاه‌های داخلی و خارجی، لژیونر شدن علی قلی‌زاده و پیوستن مهدی ترابی به پرسپولیس و حضور محمد دانشگر در استقلال را می‌توان برشمرد. این را هم باید در نظر گرفت که اگر پنجره نقل و انتقالات پرسپولیس بسته نبود و اگر شرایط مالی سایپا اجازه می‌داد تا نفرات دیگری را هم آزاد کند، الان احتمالا آرش رضاوند و رضا اسدی را در جمع شاگردان برانکو ایوانکوویچ می‌دیدیم.
اینها بخش کوچکی از تأثیر نام بزرگی است که باشگاه سایپا در اختیار دارد، اما راه‌های بهره بردن از پتانسیل حضور علی دایی را هنوز یا نیافته یا قصد ندارد به چنین برند بین‌المللی تکیه کند. زیرا کسی که بالاترین مقامات FIFA و AFC او را بزرگ می‌دارند و حضورش در مراسم‌های مختلف جهانی و آسیایی بر اعتبار فوتبال ایران می‌افزاید، وقتی به سادگی در اختیار یک باشگاه به نام سایپا قرار می‌گیرد و از ویژگی‌های این حضور استفاده نمی‌شود، تنها یک فکر به ذهن خطور می‌کند و آن این است که شاید نمی‌خواهند تمام توفیقات مجموعه به نام یک نفر ثبت شود.
نام علی دایی به قدری جذابیت دارد که بازیکنان بسیاری حاضر هستند با مبالغی کمتر از دیگر تیم‌ها شاگردش شوند. این امر برای سایپا هم اگر حداقل بودجه در اختیار این تیم قرار می‌گرفت شدنی بود. اما این اتفاق نه در لیگ هفدهم، نه در ابتدا و همچنین نیم‌فصل لیگ هجدهم اتفاق نیفتاد تا دست علی دایی برای حداقل تکرار موفقیت فصل گذشته از همه نظر خالی بماند.
پیش از شروع هجدهمین دوره رقابت‌های لیگ‌برتر علی قلی‌زاده پس از یک فصل کار زیر نظر علی دایی و درخشش در جمع نارنجی‌پوشان موفق شد نظر سرمربیان تیم‌های ملی ایران و باشگاه شارلروای بلژیک را هم‌زمان جلب کند. این بازیکن اگر با مشکل مصدومیت مواجه نمی‌شد، به طور حتم می‌توانست یکی از نیرو‌های قابل اعتنای تیم کارلوس کیروش در جام‌ملت‌های ۲۰۱۹ امارات باشد.
همان‌طور که این اتفاق برای مهدی ترابی، دیگر بازیکنی که با وجود سال‌ها حضور در جمع نارنجی‌پوشان مانند یک فصل و نیمی که تحت هدایت فنی علی دایی بود و در این شرایط حتی بازوبند کاپیتانی سایپا را بر بازو بست رخ داد و این بازیکن توانست برای تیم‌ملی در هفدهمین دوره رقابت‌های جام‌ملت‌های آسیا بازی‌های قابل قبولی به نمایش بگذارد.
باشگاه سایپا از قبال فروش این ۲ بازیکن به شارلروای بلژیک و پرسپولیس موفق شد درآمد خوبی نصیب خود کند. به این مبالغ حق رشد ۲ بازیکن نامبرده را هم می‌توان افزود. با این دریافتی‌ها می‌شد هزینه جذب چند بازیکن را تأمین کرد. هر چند از نحوه استفاده باشگاه سایپا از این منبع درآمد اطلاعی نداریم. شاید این درآمد صرف پرداخت بدهی‌ها و یا سایر هزینه‌های تیم شده باشد. اما آنچه که در خصوص عدم رفع مشکلات مالی باشگاه می‌توان به آن اشاره کرد، یک مورد نیز عدم توفیق در جذب اسپانسر‌های قوی که بتوانند بخشی از هزینه‌های تیم فوتبال این مجموعه را تأمین کنند است که در معدود موارد انجام شده در این خصوص افرادی خارج از مجموعه سایپا به کمک علی دایی و تیم تحت هدایتش آمده‌اند. اما این اقدامات نتوانسته به تنهایی جبران کم‌کاری‌های مسوولان باشگاه در تأمین هزینه‌های مورد نیاز را بنماید.
تیم فوتبال سایپا روز ۲۴ بهمن در تهران میزبان تیم فوتبال پنجاب هند خواهد بود و در صورت پیروزی در این دیدار روز ۳۰ بهمن در دوحه به مصاف الریان قطر خواهد رفت. شاگردان علی دایی در صورت عبور از این گذر وارد مرحله گروهی لیگ‌قهرمانان آسیا خواهند شد. اما این اتفاق بزرگ برای یکی از نمایندگان ایران با کدام ابزار و پشتوانه رخ بدهد که منطق فوتبال زیر سوال نرود؟
برای رسیدن به پاسخ این سوأل چند مورد را به اتفاق مورد بررسی قرار می‌دهیم:
۱) لیست بازیکنان مدنظر علی دایی نه در ابتدای فصل و نه در نیم‌فصل و نقل و انتقالات زمستانی به هیچ وجه توسط باشگاه سایپا جدی گرفته نشد و هیچ بازیکن تازه‌ای به جمع بازیکنان این تیم اضافه نشد.
۲) علی دایی امسال تیمی را بست که از لحاظ بودجه جزو ۳ تیم آخر لیگ ۱۶ تیمی است. آنهم در شرایطی که بودجه تیم فوتبال سایپا نسبت به فصول پیش از حضور علی دایی کاهش قابل توجهی داشته و در کنار این مسئله باید که تورم مالی موجود کشور را نیز در نظر گرفت که شرایط ادامه کار را برای کادرفنی نارنجی‌پوشان به مراتب سخت‌تر از قبل کرده است.
۳) شرایط زمین تمرین تیم فوتبال سایپا به هیچ‌وجه شباهتی به تیمی که به عنوان نماینده ایران قصد ورود به رقابت‌های لیگ‌قهرمانان آسیا را دارد، نیست. کیفیت بسیار بد این زمین در طول فصل سبب بروز مصدومیت‌های متعددی برای بازیکنان کلیدی سایپا شده است. حتی درخواست‌های مکرر کادرفنی سایپا از باشگاه برای یافتن زمینی جایگزین و یا ترمیم زمین فعلی به جایی نرسیده و هرازگاه شاهد حضور تیم فوتبال سایپا در زمین‌های مختلف تهران برای انجام یک جلسه تمرین بوده‌ایم.
۴) باشگاه سایپا با در اختیار داشتن چیزی بالای ۸۰ کارمند، به ظاهر باید در اجرای امور روزمره خود به مشکل و مورد خاصی برنخورد، اما شنیده‌ها حکایت از آن دارد که از این جمع تنها ۳،۴ نفر هستند که دل به دل تیم داده و پیگیر امور محوله خود هستند. باقی هم اگر سنگ‌اندازی نکنند، قدمی هم در جهت پیشبرد کار‌ها برنمی‌دارند. به نظر می‌رسد در بدنه اداری باشگاه سایپا اراده‌ای برای کمک به تیمی نیست که چند روز دیگر به عنوان یکی از نماینده‌های باشگاهی فوتبال ایران وارد رقابت‌های لیگ‌قهرمانان آسیا شد. حتی نمایندگان باشگاه سایپا برای حضور در مراسم قرعه‌کشی فصل جدید لیگ‌قهرمانان آسیا با مشکلات مالی مواجه بودند.
۵) علی دایی در مقام سرمربی تیم فوتبال سایپا همیشه و همه‌جوره در مقام حمایت از رضا درویش، مدیرعامل باشگاه سایپا که مدیری باسابقه در ورزش ایران است در آمده. در موارد بسیاری جور باشگاه را کشیده، روزی نبوده که در پایان تمرینات این تیم شاهد گفت‌وگوی خصوصی یکی، دو بازیکن با سرمربی در خصوص مشکلات مالی و عدم اجرای به موقع تعهدات مالی باشگاه نباشیم. نظم مالی باشگاه سایپا به شدت جای بحث دارد. چون در این مورد ضعف‌های اجرایی متعددی را می‌توان برشمرد. نمونه آن به بازی اخیر سایپا در جام‌حذفی برابر داماش رشت است که نیم‌ساعت پیش از اعزام تیم به ورزشگاه سردارجنگل، بازیکنان متوجه می‌شوند مبالغی از قراردادهای‌شان به حساب‌شان واریز شده است. همین امر تمرکز شاگردان علی دایی را مختل کرده بود. حالا سوأل این است که این اتفاق نمی‌شد ۲ روز پیش از بازی انجام بگیرد؟!
۶) رسمی شدن حضور یکی، دو بازیکنی هم که با تلاش‌های علی دایی در تعطیلات نیم‌فصل در تمرینات تیم حاضر شده‌اند، به دلیل منع ثبت نقل و انتقالات باشگاه سایپا که گویا بر اثر شکایت سیامک کوروشی، بازیکن سابق نارنجی پوشان صورت گرفته بود، تا ۲،۳ روز پیش مقدور نبوده است.
۷) مشکلات مالی سایپا تنها یقه بحث جذب بازیکن را در این تیم نگرفته است. از لحاظ تجهیزات پزشکی در برخی مقاطع زمانی کادر پزشکی این تیم حتی از در اختیار داشتن باند و چسب محروم بوده است. توپ‌های جدید که قرار بود چند ماه پیش تحویل باشگاه بشود، به تازگی صورت گرفته است. تیمی که ۱۳ روز دیگر نماینده ایران در لیگ‌قهرمانان آسیا خواهد بود، هنوز توپ‌های مخصوص این بازی‌ها را دریافت نکرده است. هیچ اردوی تدارکاتی برای شاگردان علی دایی ترتیب داده نشد. در حالی که اکثر تیم‌ها، حتی آنهایی که مشکلات مالی عدیده داشتند به اردو‌های خارج از کشور رفتند. اما علی دایی ناچار شد اردوی تیمش در آنتالیا را لغو کند.
این موارد را در نظر بگیرید تا به گرفتاری‌های بی‌شمار علی دایی در جمع کردن تیمی که از لحاظ روحی و روانی خسته و فرسوده شده را به سادگی درک کنید. کارخانه یا به عبارتی گروه خودروسازی سایپا با تولید حداقل بالای ۱۵ نوع اتومبیل که در بازار خودرو با قیمت‌های خوبی به فروش می‌رسد، در یک سال و نیمی که علی دایی هدایت تیم فوتبال سایپا را بر عهده دارد چند مدیر به خود دیده است. تکلیف این مدیران با باشگاه سایپا که از زیرمجموعه‌های کارخانه سایپاست به هیچ وجه مشخص نیست. چون از مجموع درآمد‌های حاصل از فروش محصولات گروه خودروسازی سایپا، آنچه که نصیب باشگاه می‌شود به نظر شبیه آبیاری قطره‌چکانی است.
مگر می‌شود از جمع تیم‌های متمول لیگ‌برتر که صنعتی‌ها سرآمد آنها هستند، باشگاه سایپا حتی از همتای خودروساز خود، پیکان هم عقب‌تر باشد. با این تفاسیر نباید از علی دایی و تیمش انتظار معجزه داشت. تیمی که زمین تمرینش این روزها بی‌شباهت به «باتلاق گاوخونی» نیست. تیمی که در نقل و انتقالات نیم‌فصل و در شرایطی که تمامی تیم‌ها حتی سپیدرود رشت ۸ بازیکن جذب کرده است، تمریناتش شبیه «مهدکودک» شده بود. افرادی به اسم بازیکن، اما بی‌نهایت بی‌کیفیت به عنوان بازیکن تستی در تمرینات سایپا حضور یافتند که از این تعداد حتی یک نفر هم نتوانست نظر مثبت و مساعد کادرفنی سایپا را جلب کند.
به گزارش میزان، تکلیف کارخانه سایپا با این باشگاه مشخص نیست. آیا آنها تصمیم جدی به ادامه باشگاهداری دارند یا خیر و یا باشگاهی که در پی عدم توجه لازم از سوی متولی خود، دست از کار شسته و ادامه حرکت تیم‌های تحت پوشش خود مثل تیم فوتبال بزرگسالان سایپا که نماینده ایران در لیگ‌قهرمانان آسیا است را بی‌تفاوت به حال خود رها کرده است!
به نظر می‌رسد هم مسئولان کارخانه و هم مسئولان باشگاه سایپا عملا توجهی به شرایط حساس این تیم ندارند آنهم در شرایطی که شاگردان دایی قرار است کمتر از دو هفته دیگر در مرحله پلی‌آف لیگ قهرمانان آسیا حاضر باشند. باید دید در نهایت مسئولان کارخانه و مدیران باشگاه سایپا چه تصمیی برای آینده این تیم در نظر می‌گیرند.
