فقر شادی و نبود مکانهای مناسب برای پر کردن فراغت در بندرعباس؛
زهرا شاکرمی نژاد
کد خبر: ۶۳۷۱۹۸
تاریخ انتشار: ۰۹ مرداد ۱۳۹۷ - ۰۲:۳۷ 31 July 2018

 

 

تابناک هرمزگان- دریک بررسی بین المللی که در سال 2016 انجام شده شاخص شادی در بین 156 کشور مختلف دنیا مورد بررسی قرار گرفته که ایران در این میان در رتبهی 105 ایستاده است.

 

به گزارش تابناک هرمزگان، این در حالی است که از سال 2013 وضعیت کشورمان در این شاخص روند رو به رشدی داشته اما با توجه به رتبه ذکر شده هنوز در وضعیت مساعدی قرار ندارد. گفتنی است که مبنای این مطالعه در سنجش وضعیت شادی، ۶ مولفه»سرانه تولید ناخالص داخلی،«حمایت اجتماعی»، «امید به زندگی سالم در بدو تولد»، «آزادی انتخاب زندگی»، «فعالیت های خیرخواهانه» و «ادراک فساد» است.

با معرفی مفاهیمی مانند «رفاه ذهنی» و «شادکامی» در دهه های اخیر شاهد چرخش نگاه سیاستگذاران از مسائل عینی رفاه به سمت مساله ذهنی رفاه بودهایم. وجود تعاریف متفاوت برای شادکامی، به خوبی نشان میدهد که شادی را باید به صورت برآیندی از چند متغیر در نظر گرفت. در علوم انسانی نیز برای اندازه گیری سطح شادی در کشورهای مختلف مجموعهای از شاخص ها مورد استفاده قرار میگیرد. «گزارش جهانی شادی» را میتوان جامعترین بررسی انجام شده در زمینه اندازه گیری سطح شادمانی در کشورهای مختلف دانست. در این گزارش سازمان ملل هر سال وضعیت شادکامی در ۱۵۶ کشور مختلف را مورد ارزیابی قرار میدهد.

در گزارش پیش رو قصد دارد تا نسبت وجود فضاها و امکانات تفریحی و فرهنگی بندرعباس را با میزان نشاط عمومی در این شهر بررسی گردد.
همان گونه که می دانیم بندرعباس شهری است که در امتداد شرق تا غرب خلیج فارس گسترده شده و القابی چون پایتخت اقتصادی را یدک میکشد اما به واقع این شهر ساحلی چگونه شهری است؟
جمعیت بندرعباس بیش از 700 هزار نفر تخمین زده می شود و موج سونامی ساخت و سازهای تجاری را می توان در هر کجای این شهر به خصوص در نوار ساحلی دید. گرچه گروهی از جامعه شناسان وجود مراکز تجاری را در اعتالی شاخص شادی و نشاط در جامعه موثر می دانند؛ اما گروهی دیگر این موضوع را از یک سو ترویج فرهنگ مصرف گرایی دانسته و از دیگر سو اشباع شدن شهر با مراکز تجاری در صورت نبود قدرت خرید را سبب سرخوردگی افراد ذکر میکنند. اما اگر میزان ساخت و سازهای تجاری را با ایجاد مراکز تفریحی و فرهنگی در بندرعباس مقایسه کنیم، مشخص میشود که ما از دیگر سوی بام افتاده ایم.

اعطای مجوز بیرویه ساخت و ساز باعث اشغال فضاها توسط اماکن تجاری شده، بی آنکه برای ایجاد مراکز فرهنگی و تفریحی مکانیابی شده باشد.

نبود زیرساخت ها و امکانات تنها یک بعد از این معضل است و بعد دومی نیز وجود دارد که باید با دقت بیشتری آن را مورد بررسی قرار داد. ایجاد نیاز ذهنی یا به بیان دیگر ایجاد فرهنگ نشاط و شادی در میان آحاد جامعه از جمله موضوعاتی است که در این میان مغفول مانده است.

طی گفتگویی را با «منصور اخلاقی پور» مدير كل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری هرمزگان ترتیب داده ایم که در آن به تفصیل به این موضوع پرداخته ایم.

مديركل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری هرمزگان در گفتگوی اختصاصی ، ضمن اشاره به این که در هرمزگان مشکل ما تنها نبود امکانات سخت افزاری نیست، گفت: در این مورد باید به نبود امکاناتی که به شکل ضمنی آن را «امکانات نرم افزاری» می نامیم نیز اشاره کرد؛ در بندرعباس وجود دریا و پارک ساحلی به نوبه خود امکان سخت افزاری مناسبی است و در صورت وجود امکانات نرم افزاری باید در بعد از ظهر یا ایام تعطیل مملو از جمعیت باشد اما به دلیل این که مردم آمادگی ذهنی مناسبی در این مورد ندارند، استقبالی نیز وجود ندارد. اگر به ساحل مراجعه کنید می بیند که بخش عمده ای از جمعیت را مسافران و یا افرادی که به شکل موقتی در فضای ساحلی حضور دارند، تشکیل می دهند.
اخلاقی پور با اشاره به اینکه گرما می تواند به عنوان عامل مداخله گر در میزان استقبال مردم تاثیر گذار باشد، تصریح کرد: گرما در کشورهایی مثل هند، تایلند و امارات متحده ی عربی نیز وجود دارد. حتی در کشورهایی که سواحل مدرن ندارند و به لحاظ آب و هوایی مشابه ما هستند نیز استقبال مردم برای گذران وقت در ساحل با اینجا قابل قیاس نیست زیرا برای مردم آن کشورها بحث سلامت و نشاط اجتماعی نسبت به گرما در اولویت است .
وی در مثالی دیگر به تشریح این موضوع پرداخت و گفت: در حوزه ی ورزشی نیز با توجه به وجود امکاناتی نظیر سالن ها و زمینهای ورزشی استقبال چندانی دیده نمیشود و تنها چند گروه و تیم ورزشی به شکل محدود از این امکانات استفاده می کنند.

مديركل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری هرمزگان با اشاره به پژوهشی که در مرکز پژوهشهای اجتماعی استانداری هرمزگان در سال 96 صورت گرفته گفت: 54 درصد از شهروندان استان هرمزگان اوقات فراغت خود
را در منزل سپری و از این میزان 44 درصد اوقات خود را با تماشای تلوزیون و تنها 6 درصد با گوش کردن رادیو پر کرده اند. باید توجه کرد که گوش دادن به رادیو باعث ایجاد فرهیختگی میشود و تلوزیون تنها به واسطه ی جذابیت بصری و گذران وقت مورد استقبال عموم قرار می گیرد.

اخلاقی پور ادامه داد: بر اساس پژوهش انجام شده تنها 12 درصد افراد اوقات فراغت خود را صرف مطالعه کرده اند البته این مطالعات عمدتا جنبه درسی داشته است؛ با این حال برخی این گونه عنوان می کنند که کتاب گران است اما به نظر من قیمت کتاب نسبت به سایر محصولات چندان گران نیست؛ اگر فرهنگ مطالعه در یک جامعه رواج داشته باشد حتی اگر توانایی خرید نیز وجود نداشته باشد می توان کتاب را به امانت گرفت و با اینکه در بندرعباس کتابخانه های خوبی وجود دارد اما اگر برای گرفتن آمار کتاب های به امانت گرفته شده در یک بازه ی زمانی مشخص به این اماکن کنید متوجه خواهید شد که استقبال مردم در این زمینه چقدر پایین است .

وی خاطر نشان کرد: در عرصه ی فرهنگ و تولیدات فرهنگی همان تابعی که در اقتصاد نقش اساسی دارد تعیین کننده است؛ یعنی این میزان تقاضاست که باعث عرضه کالا میشود.
اخلاقی پور گفت: حتی بازارگردی نیز بدون اینکه خریدی انجام شود باعث ایجاد نشاط اجتماعی خواهد شد؛ زیرا این موضوع باعث می شود تا مردم با یکدیگر تعامل داشته باشند و همین در کنار هم راه رفتن میتواند حس مثبتی ایجاد کند. همین کارکرد نیز در فرهنگ سنتی به شکل دید و بازدید و صله رحم وجود دارد؛ این موضوع در پزشکی نیز اثبات شده است که معاشرت افراد با یکدیگر موجب نشاط آنها میشود.

مديركل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری هرمزگان در پایان افزود: به شهردار بندرعباس پیشنهاد داده شد که وسایل نقلیه در بافت مرکزی بندرعباس (حد فاصل میدان برق تا شهربانی) تردد نداشته باشد تا فرهنگ پیاده روی در بین مردم ارتقا یابد اما با وجود موافقت این موضوع از سوی شورای شهر و شهرداری تاکنون اقدامی در این راستا انجام نشده، این در حالی است که در همه جای دنیا از عرض خیابان ها کم و به عرض پیاده روها اضافه میکنند تا امکان استفاده از دوچرخه و انجام پیاده روی بیشتر شود همان گونه که اشاره شد در زمینه فرهنگسازی باید دستگاه های ذی ربط به شکل جدی تری ورود کنند و با برنامه ی جامع و دقیق آمادگی ذهنی افراد جامعه را افزایش دهند البته نباید نبود سخت افزار و امکانات تفریحی را در بندرعباس فراموش کرد. به طور مثال بندرعباس به عنوان مرکز استان و با 700هزار نفر جمعیت تنها دارای دو سینما است.

همچنین این شهر ساحلی فاقد پارک های آبی و شهربازی های روباز است و از پتانسیل های موجود در ساحل جهت ایجاد نشاط عمومی آن گونه که باید استفاده نشده است. بسیاری از آسیب شناسان اجتماعی معتقدند که این گونه فضاها باعث تخلیه ی انرژی افراد در شکل شادی های گروهی می شود و در صورت نبود چنین امکانی این هیجانات می تواند در شکل یک آسیب اجتماعی یا بزه در جامعه نمود داشته باشد، از این رو ایجاد چنین بستری در هر جامعه ای اهمیت ویژه ای دارد.

در مورد فضاهای فرهنگی در بندرعباس نیز بسیاری از صاحب نظران فرهنگی این شهر معتقدند که با واگذاری فرهنگسراها و معدود اماکن فرهنگی به بخش خصوصی این فضاها دیگر پویایی و نشاط سابق را ندارند. این افراد معتقدند که زنگ خطر چند سالی است که به صدا در آمده و اگر برای احیای این فضاها تمهیداتی اندیشیده نشود در چند سال آینده با بحران جدی روبرو خواهیم بود.

نایب رئیس شوراری شهر بندرعباس در گفتگوی اختصاصی با اشاره به این که درباره ی این موضوع بهتراست با همكاران من در کمیسیون فرهنگی اجتماعي شورا مصاحبه مي‌كرديد، گفت: در اهمیت نشاط اجتماعی که هیچ شکي وجود ندارد و هر جامعه ای برای فرار از افسردگی و ارتقای سالمت روحی و جسمی باید به دنبال ایجاد نشاط اجتماعی باشد. اين مقوله ميتواند به  اشكال و روشهای مختلف دنبال شود، يكی از اين راه ها تدارک جشن های فرهنگی-ورزشی همراه با موسيقی و هنر است.

فیصل دانش در ادامه افزود: در بندرعباس ظرفیت خوبی وجود دارد؛ به عنوان مثال ایجاد بازی های آبی و بازی هایی که در ساحل انجام میگیرد. البته برای رونق این موضوع باید از سازمان های مرتبط نظیر سازمان فرهنگي ورزشي شهرداري كمك گرفت.

وی گفت: باید به دنبال ایجاد تفریح های عمومی براي خانواده ها باشیم،ميبايست در جهت ایجاد نشاط در تمامی ابعاد جامعه طرح و برنامه ی دقیقی داشت تا بتوان جامعه را به سوی تفریحات سالم سوق داد؛ از طرفي معضلات و مشكلات موجود در ساحل را نيز باید رفع شود.

این عضو شورای شهر با اشاره به اهمیت جذب سرمایه گذار گفت: در سال های گذشته سرمایه گذاران خوبی در بندرعباس فعالیت داشتند و در رونق اقتصادی خصوصا در بحث ساخت بازارها نقش موثری را ایفا کردند، اما
متاسفانه نتوانستیم این افراد را حفظ کنیم چرا که به جای نگاه کلان به موضوعات، مسائل به شکل مقطعی و خرد ديده شد.

نایب رئیس شورای شهر بندرعباس ادامه داد: برای ایجاد اماکن تفریحی نظیر پارک های آبی و شهرهای بازی همچون ديگر بنادر دنيا، نیاز به جذب سرمایه گذار وجود دارد که با شهرداری وارد مشارکت شود و اطمينان دارم شورای شهر نیز از این موضوع حمایت خواهد کرد.

گفتنی است که تلاش گزارشگر برای مصاحبه با حجت السلام و المسلمین احمد عامری، رئیس کمیسیون فرهنگی شورای شهر بندرعباس نتیجه نداشت و این عضو شورای شهر حاضر به اظهار نظر در این خصوص نشد و پیشنهاد کرد تا این رسانه با اعضای دیگر شورا مصاحبه کند.

به نظر می رسد مسئولین فرهنگی شهر بندرعباس در ابتدا باید خود را برابرمردم و رسانه‌ها پاسخگو بدانند و به جای انداختن توپ در زمین دیگران برنامه های خود را در خصوص این شاخص پراهمیت در بندرعباس ارائه کنند.

 

 

انتهای پیام/زهرا شاکرمی نژاد-دلفین

اشتراک گذاری
نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار